Wstępne porozumienie osiągnięto w poniedziałek 27 marca. Rozporządzenie AFIR jest częścią pakietu Fit for 55, opublikowanego w lipcu 2021 r. Jego celem jest zapewnienie wystarczającej sieci infrastruktury ładowania i tankowania pojazdów drogowych oraz statków w UE dla zmniejszenia śladu węglowego w europejskim transporcie.
Dekarbonizacja transportu pozostaje kluczowa dla osiągnięcia założeń Unii Europejskiej dotyczących neutralności klimatycznej w 2050 r. Przyspieszenie przejścia na użytkowanie pojazdów nisko- i zeroemisyjnych, w tym pojazdów BEV oraz FCEV jest niezbędne dla realizacji tych założeń w sektorze. Technologiczna wykonalność pojazdów jest udowodniona, a one same są dostępne na komercyjną skalę. Jednak, ich upowszechnienie nie będzie możliwe i opłacalne bez szerokiej i powszechnie dostępnej infrastruktury ładowania i tankowania. Dlatego w 2021 r. w ramy Fit for 55 włączono rozporządzenie AFIR, które ma określać obowiązkowe cele szczegółowe do wypełnienia przez państwa członkowskie w zakresie wdrażania infrastruktury do ładowania oraz tankowania wodoru dla samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych, a także statków.
Według informacji przekazanych przez Komisję Europejską, przyjęte we wtorek wstępne porozumienie w kolejnych krokach podlegać będzie formalnemu zatwierdzeniu przez współprawodawców. Rada przekaże treść przedstawicielom państw członkowskich w celu jego formalnego przyjęcia.
Zgodnie z pierwotnym wnioskiem KE wśród jego głównych założeń znalazło się:
- zapewnienie infrastruktury do ładowania i tankowania pojazdów drogowych lub statków paliwami alternatywnymi,
- wdrożenie alternatywnych rozwiązań, za pomocą których cumujące i stojące statki nie będą utrzymywać swoich silników w ruchu,
- pełna interoperacyjność w UE i łatwy dostęp do użytkowania infrastruktury alternatywnej.
Jak podkreśla Hydrogen Europe, w odniesieniu do wodoru rozporządzenie ma przewidywać budowę do końca 2030 r. co najmniej jednej stacji tankowania wodoru gazowego (HRS) co 200 km sieci bazowej TEN-T oraz co najmniej jednej stacji tankowania wodoru w każdym węźle miejskim. Stacje mają mieć przepustowość 1 tony wodoru dziennie dla wszystkich rodzajów transportu drogowego. Państwa członkowskie zostały zobowiązane, aby do 2027 r. przedstawić plan realizacji powyższych założeń[1].
Co istotne, uzgodnione parametry są mniej ambitne niż te proponowane jeszcze w październiku ubiegłego roku przez Parlament Europejski. Co za tym idzie, mogą być niewystarczające z perspektywy potrzeb rozwijającego się rynku, celów REPowerEU oraz budowy ogólnounijnej sieci transportowej. Wówczas Posłowie PE proponowali ustalenie minimalnych obowiązkowych celów krajowych w zakresie wdrażania infrastruktury paliw alternatywnych, w ramach których państwa członkowskie miałyby przedstawić plan ich osiągnięcia do 2024 r. Zgodnie z przyjętym tekstem proponowano budowę co najmniej jednej stacji tankowania wodoru co 100 km wzdłuż głównych dróg w UE zamiast pierwotnych 150 km proponowanych przez Komisję Europejską w 2021 r. Co więcej, realizację tego celu planowano do 2028 r. zamiast wcześniej wskazywanego 2031 r.[2] Obecne brzmienie rozporządzenia trudno więc nazwać wystarczającym, jednak optymizmem może napawać kontynuacja starań na rzecz utworzenia właściwej sieci infrastruktury wodorowej. Przedstawiciele rynku liczą jednak na docelowe wzmocnienie proponowanych zapisów w 2026 r.
AFIR: Rozwinięta infrastruktura paliw alternatywnych to konieczność w obliczu wycofania pojazdów spalinowych
We wtorek Rada UE przyjęła bowiem rozporządzenie określające bardziej rygorystyczne normy emisji CO2 dla nowo produkowanych i rejestrowanych pojazdów. Nowe przepisy dotyczą osiągnięcia celów redukcji emisji CO2 o 55% dla nowych samochodów osobowych oraz o 50% dla pojazdów dostawczych do osiągnięcia w latach 2030-2034 w porównaniu z 2021 r. oraz 100% redukcji emisji CO2 dla nowych pojazdów osobowych i dostawczych po 2035 r.
W skrócie oznacza to, że po 2035 r. będzie funkcjonował zakaz rejestracji nowych samochodów z silnikiem spalinowym w UE. Wyjątkiem, uwzględnionym w wyniku negocjacji po zgłoszeniu sprzeciwu ze strony niemieckiej będą paliwa syntetyczne „neutralne pod względem emisji CO2”. Celem jest jednak, aby to elektromobilność pozostała kierunkiem, w którym zmierzać będzie europejski transport.
[1] https://hydrogeneurope.eu/agreement-reached-on-afir/
[2] https://alternative-fuels-observatory.ec.europa.eu/general-information/news/parliament-adopts-its-position-afir
