Samochody wodorowe są obok pojazdów BEV przyszłością zrównoważonej motoryzacji. Obecnie podstawową barierą w ich upowszechnieniu jest brak wystarczającej infrastruktury tankowania wodoru w Polsce i innych krajach UE. Ma się to zmienić wraz z unijnymi i krajowymi planami w zakresie utworzenia sieci stacji tankowania.
Samochody na wodorowe ogniwa paliwowe (FCEV) to w rzeczywistości pojazdy elektryczne. Energia elektryczna służąca do zasilenia napędu jest generowana poprzez reakcję chemiczną wodoru i tlenu.
Z roku na rok FCEV stają się coraz bardziej widoczną alternatywą w segmencie motoryzacyjnym. Ich obiecująca technologia rodzi szanse osiągnięcia bardziej ekologicznego transportu, zwłaszcza długodystansowego i ciężkiego. Mimo, że samochody na paliwo wodorowe przynoszą wiele korzyści, istnieją także pewne wyzwania, które trzeba pokonać, aby umożliwić ich masową adopcję.
Jak działa samochód wodorowy?
Samochody wodorowe wykorzystują znany od dawna proces odwróconej elektrolizy. Ich kluczowym komponentem są wodorowe ogniwa paliwowe, które przekształcają wodór i tlen w energię elektryczną. Reakcja opiera się na połączeniu jonów wodoru w anodzie z tlenem w katodzie. W jej efekcie uzyskujemy niezbędną energię, wodę oraz ciepło.
Proces ten nie generuje emisji CO2, co sprawia, że samochody na paliwo wodorowe są korzystną środowiskowo alternatywą dla tradycyjnych pojazdów spalinowych. Ponadto, ich zasięg i czas tankowania są porównywalne do konwencjonalnych samochodów, co sprawia, że są praktyczną opcją dla konsumentów.
Przykładowe modele samochodów wodorowych na rynku
Chociaż rynek samochodów wodorowych nadal jest stosunkowo niewielki w porównaniu do pojazdów elektrycznych (BEV) czy spalinowych, coraz więcej producentów rozwija swoje modele napędzane wodorem. Przykładem może być BMW iX5. Najpopularniejszymi spośród dostępnych na rynku modeli są Toyota Mirai, Hyundai Nexo czy Honda Clarity Fuel Cell. Zapewniają one wygodę użytkowania i osiągi porównywalne z pojazdami konwencjonalnymi.
Samochód wodorowy – bezpieczeństwo i korzyści
Wodór jako paliwo posiada określone właściwości, które wbrew pozorom mogą zwiększać bezpieczeństwo jego użytkowania. Jest ok. 14-krotnie lżejszy od powietrza, przez co w momencie ewentualnego wycieku szybko unosi się w otwartej przestrzeni, zmniejszając ryzyko zapłonu. Charakteryzuje się też wysoką temperaturą samozapłonu (585°C), przez co trudniej o inicjację procesu spalania bez udziału dodatkowego katalizatora. Dodatkowo, w przeciwieństwie do benzyny nie tworzy ryzyka powstania i zapłonu kałuży w obszarze pojazdu w wyniku wycieku.
Poza korzyściami środowiskowymi i zmniejszeniem śladu węglowego transportu, szczególnymi zaletami aut wodorowych są długi zasięg jazdy oraz szybkie tankowanie. Średni zasięg FCEV na pełnym tankowaniu jest porównywalny do konwencjonalnych pojazdów spalinowych. Dla przykładu, w modelu Toyota Mirai może wynosić ok. 650 km [1]. Przy czym pamiętajmy, że rzeczywisty zasięg samochodów FCEV będzie każdorazowo zależny od warunków i stylu jazdy oraz dodatkowych czynników, jak warunki drogowe czy obciążenie pojazdu.
Drugą zaletą jest szybkie tankowanie. Auta wodorowe, w przeciwieństwie do pojazdów BEV, tankuje się ok. 5 min. To znaczna przewaga na trasach długodystansowych.
Bariery rozpowszechnienia samochodów wodorowych
Mimo obiecujących perspektyw, samochody wodorowe wciąż borykają się z kilkoma istotnymi wyzwaniami. Po pierwsze, infrastruktura tankowania wodoru jest nadal ograniczona w wielu regionach, co może być poważną przeszkodą dla konsumentów, którzy obawiają się braku dostępu do paliwa w trakcie podróży.
Dodatkowym wyzwaniem są koszty pojazdów oraz produkcji i magazynowania wodoru, które na tym etapie pozostają wyższe od tradycyjnych źródeł energii. Prognozy pokazują jednak, że wraz z rozwojem technologii i infrastruktury produkcyjnej odnawialnego wodoru oraz planowanym finansowaniem projektów, możliwa będzie stopniowa redukcja cen w kolejnych latach, zgodnie z celami UE w zakresie zeroemisyjnego transportu.
Zielony wodór jako klucz do dekarbonizacji
To właśnie produkcja zielonego wodoru jest jednym z kluczowych czynników upowszechnienia FCEV na naszych drogach. Zielony wodór, produkowany poprzez elektrolizę wody z wykorzystaniem energii odnawialnej, ma potencjał znacznego zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych związanych z sektorem transportowym.
Jednak, aby zwiększyć dostępność tego zasobu, konieczne są inwestycje w infrastrukturę do produkcji on-site lub w nowoczesnych hubach wodorowych zorientowanych na końcowe zastosowanie wodoru w transporcie.
Samochody wodorowe mają potencjał stać się istotnym graczem na rynku motoryzacyjnym, oferując czystą i efektywną alternatywę dla konwencjonalnych pojazdów spalinowych. Jednak, aby osiągnąć masową adopcję, konieczne jest przezwyciężenie wyzwań związanych z infrastrukturą tankowania oraz kosztami produkcji i magazynowania „paliwa przyszłości”. Inwestycje w produkcję zielonego wodoru i rozwój infrastruktury wodorowej są kluczowe dla osiągnięcia celów związanych z dekarbonizacją sektora transportowego i ochroną środowiska naturalnego.